door Opeens is je kind 4 jaar oud, de peuter is een kleuter geworden. De leeftijd tussen 4 en 6 jaar komt met veel veranderingen, te beginnen met de eerste stap naar de basisschool. Wat kan je als ouder verwachten in deze leeftijdsgroep en hoe kan je het beste met deze jonge kinderen omgaan? Ik geef je hier wat tips en informatie om je op gang te helpen.
Elke leeftijd heeft natuurlijk zijn pleziertjes en uitdagingen, maar de snelheid van veranderen, de onbevangenheid en openheid van kleuters en zijn erg aantrekkelijk. Ze hebben veel energie, dus daar wil je als ouder ook mogelijkheden voor bieden. Laten we daarmee beginnen.
Geestelijke en lichamelijke ontwikkeling
Omvang en groei
De meeste kleuters zijn ongeveer 100cm lang en wegen rond 18 kilo. Met ongeveer 8 cm groei per jaar, heeft je kleuter nog even te gaan voordat het een slungelachtige puber wordt. Je hebt dus nog even voor de echte groeispurt komt, maar ook je kleuter groeit snel.
Maaltijden en tussendoortjes
Geef je kleuter bij voorkeur drie maaltijden per dag en 3-4 keer per dag een gezond tussendoortje, zoals fruit, groente, een plakje koek of een bakje yoghurt.
Lekker actief naar buiten
Kleuters zijn nieuwsgierig en hebben veel energie. Creëer dus leuke actieve momenten waarin ze hun energie kwijt kunnen.
Buiten zijn verhoogd de weerstand en sport en spel is goed voor de ontwikkeling van de grove en fijne motoriek. Voldoende bewegen voorkomt ook overgewicht bij kleuters.
Ga daarom lekker met je kleuter op pad, ga wandelen, fietsen, skelteren, of doe een spel buiten, zoals blikspuit, verstoppertje, of voetje van de vloer.
Laat ze veel buiten zijn en nodig ook wat vriendjes of vriendinnetjes uit. Plezier hebben in de omgang met anderen is ook voor je kind belangrijk. Daar zullen ze later veel aan hebben.
Terugval in zindelijkheid
De meeste kleuters zijn overdag zindelijk. Af en toe krijgt het zindelijk worden een terugval, door bijvoorbeeld de komst van een broertje, of zusje, ziekte in het gezin, of de eerste basisschooldag.
Meestal gaat deze terugval na een paar weken weer voorbij. Geef complimenten als het goed gaat en/ of stel een beloning in het vooruitzicht. Ze kunnen zichzelf aan- en uitkleden en wassen netjes hun handen na een toiletbezoek of na het buitenspelen.
Sporten en lichamelijke ontwikkeling
Sporten draagt bij aan de geestelijke en lichamelijke ontwikkeling van je kind. Kijk naar welke sport er bij je kind past. Voor het ene kind zal dat yoga zijn en voor het andere kind karate. Laat je kind gewoon kennismaken met diverse sporten en laat hem, of haar, meebepalen wat een fijne sport is voor nu.
Sociale en emotionele ontwikkeling
De wereld van de kleuter wordt almaar groter en de sociale/emotionele ontwikkeling maakt mooie sprongen. Kleuters gaan op zoek naar vriendjes en ze reageren op emoties van anderen. Je kleuter mag leren delen, op school en thuis.
Juf zegt… en meester zegt…
Ook Juf of meester speelt een belangrijke rol in het leven van een kleuter. Dan hoor je van je kind “Juf zegt…” en dan heb je als ouder soms het nakijken. Het hoort bij de ontwikkeling van je kleuter en hij, of zij, zal eigen waarheden gaan ontdekken en welke ruimte daarvoor is.
Samen tekenen
Samen met je kind tekenen is een manier om je kleuter te helpen met het ontwikkelen van zijn/haar sociaal-emotionele ontwikkeling. Laat je kind uitleggen wat de tekening voorstelt (als je dat niet meteen ziet). De uitleg zou je kunnen verbazen.
Eindelijk naar de basisschool!
Voor sommige kinderen duurt het heel lang voordat ze naar de basisschool mogen. Ze missen de uitdaging en zijn ‘eraan toe’. “Als ik vier ben, mag ik naar de basisschool”, hoor je dan misschien uit de mond van je dreumes van drie. Sommige kinderen willen echt graag naar school en kijken ernaar uit.
Tijd nemen voor de verandering
Andere kinderen vinden het moeilijk om weg te gaan van huis. Voor hen is de stap naar de basisschool onveilig en ze zijn gehecht aan thuis en moeder. Deze kleuters huilen dan misschien de eerste weken bij het afscheid nemen en durven in een kringgesprek niets te zeggen.
Heb geduld met je kleuter
Geef je kleuter tijd om aan de situatie te wennen en blijf geduldig. Elk kind leert in zijn/haar eigen tempo.
Het belang van structuur
Structuur en duidelijke regels zijn belangrijk in deze periode. Kleuters houden van duidelijkheid en willen ook weten waarom iets niet mag, of waarom het nu juist op deze manier moet. Soms kan je dat vermoeiend vinden, maar het is belangrijk voor hun ontwikkeling.
Het belang van compromissen
Af en toe zal je een compromis moeten sluiten, zodat ook de kleuter kan ontdekken wat wel en niet gaat werken. Je zult moeten ontdekken wat goed werkt in jouw geval.
Gedragsproblemen bij kleuters
Wanneer is gedrag een probleem?
Niet elk ongewenst gedrag hoeft meteen een gedragsprobleem te zijn. Je kind is aan het leren en probeert daarom ook van alles om te ontdekken hoe dat werkt. Als probleemgedrag (of ongewenst gedrag) langer dan een half jaar aanhoudt, dan kan je spreken van een gedragsprobleem. Het is dan een patroon geworden waar je op wilt reageren.
Probleemgedrag kan naar buiten gericht zijn, of naar binnen gericht. In het laatste geval heeft je kind er mogelijk meer last van dan de omgeving. Maar je wilt op beide reageren.
Naar buiten gericht probleemgedrag van kleuters
Naar buiten gericht ongewenst gedrag is bijvoorbeeld: slaan, bijten, spugen, vernielen van speelgoed of andere dingen.
Naar binnen gericht probleemgedrag van kleuters
Naar binnen gerichte gedragsstoornissen, kunnen bijvoorbeeld zijn: langdurig stil zijn, vaak terugtrekken, overmatig angstig zijn, vaak verdrietig zijn.
Probleemgedrag thuis, of op school
Het is mogelijk dat het probleemgedrag alleen op school openbaart, of alleen thuis, of op beide plekken. Waar en wanneer het gebeurt kan aanwijzingen geven over wat er mogelijk aan de hand is. Ervaart het kind stress? Waarop reageert het precies?
Zoek tijdig hulp
Als je kind langere tijd last heeft van één van de bovenstaande gedragsstoornissen, wacht dan niet te lang met hulp zoeken. Als je zelf niet snel kunt achterhalen waar het gedrag vandaan komt en je kind kan het zelf niet uiten, dan kan je beter een ervaren coach of therapeut raadplegen.
Afhankelijk van wat er speelt, kan het zelfs gemakkelijker voor je kind zijn om zich daar te uiten. Je kind hoeft daar niet bang te zijn voor straf of consequenties.
Samen met een kind- of gezinscoach kan je dan een oplossing voor je kind vinden en je kind helpen om voorbij dit gedrag te komen. Dit bevordert de rust in het gezin en maakt het gezin weer gelukkiger.
Humor en fantasie
Vooruitblik naar later
Je kleuter ontwikkelt zich steeds meer en af en toe kun je al zien wat voor persoonlijkheid je kind later als volwassene zal krijgen. Kleuters hebben ook een prachtige vorm van humor, waar je van kunt genieten.
Geniet van de humor
Leer de humor van je kind herkennen en doe lekker mee. Er zit vaak veel fantasie in de humor van een kleuter en dat is zeker iets om van te genieten. Alles is mogelijk in de fantasie van je kind. Denkbeeldige vakanties en denkbeeldige vriendjes, alles kan erin passen. Fantasie kent geen grenzen.
Een grappige fantasie als oplossing bij angst en overprikkeling
Fantasieverhalen en de humor zijn mooie hulpmiddelen voor je kleuter om angsten of overprikkeling te verwerken. Het zou ook goed kunnen dat je jezelf terughoort en -ziet in het fantasieverhaal van je kleuter.
Fantasie en humor maakt alles fijner
Geweldig toch! Geniet ervan en maak ook van deze tijd een geweldige tijd voor je kind, jezelf en in het gezin. Fantasie en humor maken je leven een stuk fijner.
Boekentip
Als laatste tip heb ik nog een mooi kinderboek voor je. Het is een boek van de bekende kinderboeken auteurs Marianne Busser en Ron Schröder en het heet: Hoera, ik ga naar groep 3! Geniet ervan!
Geef een antwoord