door Pubers zijn voor elke ouder een uitdaging. Opeens is het alsof je je eigen kind niet meer kent. Alle waarden en normen zijn vergeten en het lijkt of ze niets meer met je te maken willen hebben. Zuchten, steunen en omhoog slaande ogen bij alles wat je vraagt en herrie als je aandringt. En dat is nog maar het begin.
Een puber in huis
Pubers kunnen hun ouders tot wanhoop drijven. Het lijkt alsof ze alles zijn vergeten wat je ze hebt geleerd. Ze gaan gewoon hun eigen gang, leven volgens eigen regels en contact kan moeizaam zijn. Het enthousiaste kind dat naar je toe kwam en bij je wilde zijn is helemaal verdwenen. Opeens ben je niet meer welkom en sta je als ouder aan de kant, zo lijkt het dan.
Opruimen, ho maar. De kamer van een puber is meestal een flinke puinhoop en je strompelt in huis over schoenen die rondgestrooid zijn. Ze eten ook nog eens je kasten en de koelkast leeg en lijken eeuwig honger te hebben.
Als ouder vraag je je af, komt dit ooit nog weer goed?
Afspraken maken
Als je een puber hebt, zal het voorgaande je vast wel bekend zijn. Als ouder word je daar niet blij van. Je gaat het vervolgens een gesprek aan en daarin maak je nieuwe afspraken met je kind. Je had even hoop dat het zou werken, maar een paar dagen later is je puber alles weer vergeten.
Je probeert redelijk te blijven: “Weet je nog wat we afgesproken hebben?” Om een antwoord te krijgen als “Jahaaaa…. Doe ik… zeur niet zo”. Soms lijken gesprekken met pubers op het “trekken aan een dood paard”. Dat kan vermoeiend en frustrerend zijn en lijkt dan weinig op te leveren. Heb je nog wel een plek in het leven van je puber?
Het lijkt alsof je de grip op je puber kwijt bent geraakt. Je puber wil alleen nog zijn eigen dingen doen en het is ook voor je puber een tijd van flink wat veranderingen, waaronder ook veel lichamelijke, als de groeispurt, waardoor je kind niet meer zo handig lijkt en mogelijk weinig energie overheeft.
Maar ook de seksuele ontwikkeling komt in die tijd, met alle hormoonveranderingen. Uitgaan, relaties, liefdesverdriet en toegenomen druk vanuit school en omgeving. Er is veel gaande in het leven van je kind.
Het is gewoon een intensieve tijd met veel grote veranderingen en dat is ook erg veel om mee om te gaan. Je puber is niet meer echt een kind, maar ook nog niet helemaal volwassen en de spelregels veranderen alom.
Het is dus niet alleen voor jou, de ouder, een uitdagende tijd, maar ook je kind heeft juist dan nog veel te leren en ontdekken. Sturen werkt niet meer zo goed, maar helpen mag nog. Hoe doe je dat?
Loslaten of vasthouden
Jan (15 jaar) is zo’n puber. Wanneer Jan in mijn praktijk komt is het duidelijk dat hij er eigenlijk niet wil zijn. Hij vindt het maar gezeur van zijn ouders, dat hij naar een kindercoach moet.
Zijn ouders geven aan dat Jan thuis nukkig en nors is. Er is veel onbegrip en ruzie, en de relatie tussen ouder en kind is verstoord. De ouders van Jan hebben het gevoel dat ze de grip op hem kwijt zijn.
Jan snapt het wel, maar als de sfeer eenmaal negatief is geworden, dan vindt hij het lastig om daar weer uit te komen. Jan wil dat zijn ouders hem ruimte geven om op eigen benen te staan en meer vertrouwen in hem hebben. Hij weet zelf heus wel wat goed is en wat niet.
Ik vraag hem of zijn ouders hun handen van hem af moeten trekken. Daarop kijkt Jan me verbaasd aan. Nee, dat is zeker niet de bedoeling. Hij wil alleen wat meer inspraak.
De puber wil positieve aandacht en betrokkenheid
Samen met Jan ga ik na wat voor hem past en hoe hij dat bij zijn ouders bespreekbaar kan maken. Hij wil graag positieve aandacht en betrokkenheid en wil dat zijn ouders vertrouwen in hem hebben en hem de ruimte geven om zijn eigen fouten te maken.
Als ik dit met de ouders bespreek, leg ik ook uit dat loslaten van je kind niet hetzelfde is als het opgeven van je kind. Je puber heeft ruimte nodig, maar wil zijn ouders niet kwijtraken.
Misschien maak je je nog zorgen over of het goed gaat, maar je kind moet nu meer zelf ontdekken en een grotere zelfstandigheid ontwikkelen. Juist door positief te blijven en in je kind te blijven geloven kom je verder.
Na een paar coachgesprekken zien de ouders van Jan in dat er mooie uitdagingen liggen in het opvoeden van een puber. En Jan ziet mooie uitdagingen in het zijn van een puber. De ouders mogen vasthouden, maar wel anders vast en minder vast.
Het betekent dat zowel de ouders als het kind in deze periode een verandering doormaken. Beiden moeten veranderen om het te laten werken en de relatie te behouden.
Vasthouden van een puber
Ook al reageert je kind in deze fase alsof je alleen maar lastig bent, wil hij of zij nog steeds weten dat je betrokken bent en geïnteresseerd in hoe het gaat. Het is dus een goed iets dat je oprechte interesse blijft houden en echt willen weten wat je puber bezighoudt, hoe hij of zij over bepaalde zaken denkt.
Misschien zullen de gesprekken je als ouder kromme tenen bezorgen, maar deze insteek leidt vaak tot een helder gesprek en zo leer je je te verplaatsen in de wereld van je puber. Die wereld is heel anders geworden dan het was toen je kind nog jonger was.
Waarom speelt hij een bepaalde game? Wie ontmoet hij daarbij online? Hoe kan het dat hij niet komt voor het eten als je roept, is de wedstrijd dan misschien nog niet afgelopen?
Blijf in gesprek en hou vertrouwen
Blijf dus in gesprek met je puber en daag hem uit om zelf met oplossingen te komen. Stimuleer je puber om zelf afspraken te maken, met bijvoorbeeld de tandarts, kapper, leerkrachten en de mentor en laat hem leren van de valkuilen en tegenslagen die daarbij ontstaan.
Heb vertrouwen in je puber en grijp niet meteen in als er iets niet goed gaat. Je puber kan ook zelf oplossingen regelen en soms zelfs beter dan jijzelf. Geef daarvoor ruimte.
Fungeer als ouder als een vangnet, begeleid je puber op een positieve manier naar volwassen worden en wees beschikbaar wanneer dat nodig is.
Geef een antwoord