Marloes en haar ADHD

Je hebt vast wel eens van ADHD gehoord. Het staat voor Attention Deficit Hyperactivity Disorder en het lijkt alsof steeds meer kinderen deze diagnose krijgen. Natuurlijk komen er ook kinderen met deze diagnose in mijn kindercoach praktijk. Hoe is het om ADHD te hebben? Wat kan je als ouder doen? Ik vroeg het ervaringsdeskundige Marloes.

Marloes (24 jaar) is mijn nicht en ze heeft ADHD. Ik heb haar gevraagd om te beschrijven hoe het is om ADHD te hebben. Na een introductie in ADHD, van mijn kant, geef ik het woord daarom graag aan Marloes.

Marloes beschrijft niet alleen een aantal problemen die je met ADHD kunt krijgen (zoals problemen op school), maar ook voordelen van ADHD en hoe je als ouder en begeleider met deze kinderen kunt omgaan. Belangrijk is, om tijdig te herkennen wat er gaande is, zodat je adequaat kunt reageren en je je kind beter kunt helpen.

Direct naar Marloes >>

Wat is ADHD?

Als je even zoekt op ADHD dan kom je al snel uit op een informatieve pagina over ADHD van de hersenstichting. Daar beschrijven ze helder wat ADHD is en welke vormen het kan hebben en ik verwijs je graag daarheen voor meer details over deze diagnose. Ik zal je hier een korte beschrijving geven dan dan geef ik het woord aan Marloes.

ADHD is een afkorting voor Attention Deficit Hyperactivity Disorder. De uitgeschreven naam zegt ons daarmee al wat ADHD is. Het gaat om concentratie en hyperactiviteit.

Snel afgeleid en hyperactief

“Attention Deficit” duidt erop dat kinderen met deze diagnose het moeilijk vinden om zich te concentreren en om met hun aandacht ergens bij te blijven. Dat betekent onder andere dat ze het moeilijk kunnen vinden om op school bij de les te blijven.

Hyperactivity zegt vervolgens dat deze kinderen erg druk en wild kunnen zijn. Ze kunnen het bijvoorbeeld moeilijk vinden om stil te blijven zitten en willen dan steeds opstaan en iets gaan doen.

Alle kinderen zijn snel afgeleid en erg actief

Natuurlijk gelden deze eigenschappen in zekere mate voor de meeste kinderen. Kinderen zijn niet altijd geconcentreert en kunnen dan snel afgeleid zijn. Regelmatig willen onze kinderen gewoon wat anders dan wij volwassenen willen.

Alle ouders van jonge kinderen leren ook al snel dat onze jonge kinderen vaak veel meer energie hebben dan wij ouders. Ze moeten die energie ook kwijt in spel en activiteit. Ook als wij ouders al moe zijn en willen rusten, kunnen onze kinderen nog lang doorgaan en wakker blijven. Er is ook zoveel om te doen en aandacht te geven als je een kind bent.

Waarom is ADHD een stoornis?

Maar als die eigenschappen een problemen geeft in het functioneren van het kind (zowel thuis als op school) dan kan het een niveau bereiken dat we stoornis noemen. Dan is het kind niet meer goed in staat om zonder hulp te functioneren en succesvol te worden in een wereld die het helpt voorbereiden op een volwassenheid en wat daar nodig is.

Helaas is een gangbaar antwoord op ADHD dat het kind soms relatief zware medicatie krijgt. Daardoor kan het kind beter functioneren en rustiger blijven, maar het komt ook met bijwerkingen en consequenties.

Zijn er alternatieven?

Niet voor niets is er dus enige discussie of we onze kinderen deze medicatie moeten geven. Misschien zijn er soms ook werkzame alternatieven.

Krijgt het kind de omgeving die het nodig heeft?

Soms gaat de discussie over dat het kind gewoon snel afgeleid is, omdat wat het moet leren, te saai is of op een saaie manier wordt aangeboden. Kinderen zijn volgens die stemmen snel afgeleid omdat we hun aandacht niet weten te vangen. Niet het kind heeft een probleem, maar de wereld waarin het opgroeit.

Geeft voeding problemen voor je kind?

Weer anderen verwijzen naar voeding en het effect van suiker, of smaakversterkers in het voedsel, op het gedrag van kinderen. Sommige studies met jongeren die probleemgedrag toonden, suggereren dat voeding, ook heel gewone verse voeding zoals tomaat, een sterk effect kan hebben op gedrag.

Het is dan zaak om te ontdekken welk voedingsmiddel het verschil maakt. Helaas merk je het positieve effect van het wegnemen van mogelijke probleemvoeding pas na weken, dus dat pad is wat lastiger te bewandelen.

Er zijn ouders die hebben gemerkt, dat als hun kind geen msg (e621, een chemische variant van de oosterse smaakversterker ve tsin) meer krijgt, dat de concentratieproblemen en drukte verdwijnt. Deze smaakversterker zit echter in veel voedsel (onder andere in alle blikvoeding) en het vermijden ervan vraagt dus wat studie.

Is het kind gewoon overprikkeld?

Natuurlijk is er ook een mogelijke relatie naar prikkelverwerking, zoals je in het verhaal van Marloes straks zult lezen. Je kind kan dan bijvoorbeeld sterk reageren, nadat het in een drukke omgeving is geweest, of het druk heeft gehad.

Om daarin te helpen, heb ik (zoals je wellicht al weet) een online cursus prikkelverwerking voor ouders en kinderen beschikbaar gesteld. Hooggevoeligheid kan zich zeker ook uiten in klachten die lijken op ADHD.

Overleg met de huisarts en andere hulpverleners

Als ouder is het belangrijk om met de hulpverleners (in eerste instantie de huisarts) alle consequenties en alternatieven voor het kind door te nemen, zodat je een zo goed mogelijk behandelplan voor je kind kunt bepalen. Je wilt het beste voor je kind en dat betekent dat je het in elk geval wilt helpen, desnoods met medicatie.

Gelukkig kan ADHD ook overgaan als het kind opgroeit, dus het is niet altijd zo dat het levenslang medicatie nodig heeft.

Ik geef het woord nu aan Marloes, die leeft met ADHD. Als ervaringsdeskundige beschrijft Marloes voor ons wat ze zelf weet en heeft meegemaakt van ADHD en waarom een kind met ADHD reageert zoals het reageert. Heel fijn, Marloes, dat je jouw kennis en ervaring hier met ons deelt.

Marloes heeft ADHD

ADHD is al jaren een veel besproken iets. Een stempel, wat veel kan betekenen. Ikzelf kreeg dit stempel als kind en ga proberen uit te leggen wat ADHD is, hoe je dit merkt bij je kind, wat je kan doen als ouder en hoe het voor mij was als kind.

Wat is ADHD?

ADHD, oftewel “alle dagen heel druk”, is eigenlijk een aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit. De hersenen reageren dan heftiger op prikkels, waardoor deze lastiger te verwerken zijn en het zich kan uiten in hyperactiviteit.

ADHD kan zich voordoen in verschillende maten. Zo kan een kind heel erg op zichzelf zijn, woede uitbarstingen hebben, of inderdaad erg druk zijn in zijn doen en laten.

Overprikkeld

Misschien valt het je wel op als een kind een drukke dag heeft gehad op school, of in drukke ruimtes is geweest. Meestal beginnen de “klachten” als het weer rustiger is, waardoor er dus tijd komt om te verwerken.

Maar hoe herken/merk je dat je kind ADHD heeft. Want kom op, zeg nou eerlijk. Elk kind is wel eens druk. Toch zijn er bepaalde dingen die toch echt vaker bij ADHD voorkomen, als bij een kind zonder ADHD.

Sneller afgeleid en slordige foutjes

Vaak wordt dit ook wel opgemerkt in de klas, of op school. Een kind is dan sneller afgeleid, let op dingen die niet van toepassing zijn en wil zich graag overal bijvoegen. Ook kan je merken dat het kind sneller is in zijn opdrachten waardoor er slordigheid en foutjes komen.

Als dit op school wordt opgemerkt, dan gaan de leraren vaak met de ouders in gesprek om te vragen of dit thuis ook herkenbaar is. Dan wordt er gekeken wat het kind nodig heeft en of het kind daarmee geholpen is.

Ruimte voor het verwerken van drukte

Thuis zijn er ook zeker dingen die kunnen opvallen als je een kind met ADHD hebt. Zoals ik eerder al beschreef, kan je dit merken als een kind bijvoorbeeld een drukke dag heeft gehad op school. Het kind komt thuis en kan soms helemaal in zijn of haar eigen wereld zijn, of juist misschien wel erg chagrijnig. Op zo’n moment is je kind de dag aan het verwerken.

Moeilijk uit woorden komen

Ook kan je kind ontzettend druk zijn in zijn doen of laten, of in dingen vertellen, waardoor hij of zij soms niet eens uit zijn woorden kan komen.

Onhandigheid

Wat ook op kan vallen, als je een kind met ADHD hebt is dat je kind ongelofelijk klungelig of onhandig kan zijn. Dit kan zich uiten in snel en vaak laten vallen van dingen, of vaak dingen omgooien, of per ongeluk laten vallen.

Impulsief

Vaak hebben kinderen met ADHD impulsieve acties en zeggen ze soms dingen waar ze niet goed bij na denken.

Niet te snel stempelen

Ik ben zelf van mening dat het stempel ADHD niet te snel moet worden gegeven en al zeker niet vast op papier gezet moet worden, want die kan tot problemen leiden in de toekomst.

Hoe is het voor je kind?

Maar hoe is het nou voor je kind? ADHD kan ontzettend lastig zijn voor je kind. Als je kind overprikkeld is, betekent het dat er in de dag al teveel van je kind is gevraagd. Als jij er dan nog eens bovenop komt, met de vraag of hij/zij z’n schoenen alsjeblieft eventjes wilt opruimen…

Je kind kan dat er dan niet meer bij hebben en kan reageren door heel boos te worden, te huilen, druk te zijn, of juist al stampend de trap naar boven te nemen, om zo even alleen te kunnen zijn.

Herhalen is saai

Ook op school kan ADHD erg lastig zijn voor je kind. Als ze op een ochtend al veel hebben gedaan en je kind voor de zoveelste keer uitleg krijgt, kan dit lijden tot afleiding, hyperactiviteit, slechte concentratie, of ook een woede uitbarsting in de klas.

Klas moeten overdoen

Hieronder lijden ook de schoolprestaties en kan het dus zijn dat je kind achter komt te liggen met school, waardoor hij of zij een jaar moet overdoen. Dit kan voor het kind heel lastig zijn, want vaak worden ze minder goed begrepen. Hun gedrag is niet een keuze, maar iets waar ze niets aan kunnen doen.

Straf in plaats van begrip

Het kan zijn dat je kind straf krijgen als ze te druk zijn, of niet opletten, terwijl je kind hier eigenlijk helemaal niks aan kan doen.

Voordelen van ADHD

ADHD heeft voor je kind ook zeker  voordelen. Zo is een kind met ADHD vaak erg sociaal en trekt dus veel mensen naar zich toe. Zo’n kind heeft dus snel nieuwe vriendjes en vriendinnetjes. Ook heeft een kind met ADHD een ongelofelijk creatieve geest, waardoor hij of zij zich uren kan vermaken in een eigen wereld.

Wat heeft je kind nodig van jou als ouder?

Wat heeft jouw kind van je nodig als ouder? Nou eigenlijk is daar maar één oplossing voor: duidelijkheid en rust, wat ook betekent dat je het soms wat ruimte moet geven.

Duidelijkheid

Wees duidelijk naar je kind toe, vertel wat hem of haar deze dag te wachten staat en geef hem of haar vervolgens de ruimte om hier aan te wennen. Voorspelbaarheid haalt veel stress weg.

Rust

Geef je kind genoeg ruimte om de prikkels van de dag te verwerken. Overvraag je kind dus niet meteen als hij of zij uit school komt. Laat ze even met rust en hun eigen ding doen. Wacht gewoon tot je kind klaar is voor contact. Meestal beginnen ze daarna zelf hun verhaal wel.

Ruimte

Is je kind heel erg boos, geef hem of haar dan niet  te snel straf. Wat ik net al zei: Negen van de tien keer kan je kind er niks aan doen, dit is nu eenmaal een uiting van alle prikkels. Maar geef zeker de grenzen aan! 

Ga ook na waardoor de eventuele woede-uitbarsting kan komen en kijk dan ook of dit de volgende keer misschien anders kan. Laat je kind gewoon gaan. Heeft hij of zij even zijn of haar drukte moment laat het op zijn beloop. De woede-uitbarsting was ook een vraag om wat ruimte te krijgen.

Hoe was ADHD voor mij als kind?

Eigenlijk heb ik er zelf als kind niet erg veel last van gehad. Ik heb ook nooit medicatie gehad voor ADHD.

Lekker actief

In mijn vrije tijd was ik veel buiten aan het spelen, met mijn buurmeisje en mijn beste vriendinnetjes. We speelden overal, maar het meeste in het bos achter het huis van mijn beste vriendin, of in het park vlakbij mijn huis. Fietsen, op de skelter, hutten bouwen, overal op en af klimmen, noem het maar op.

Veel vriendjes en vriendinnetjes

Ook op vakanties had ik snel veel vriendinnetjes. Ik was erg sociaal en stapte snel op kindjes af. Het maakte me ook niet uit hoe oud ze waren, als ze maar wilden spelen.

Last op school

Op school had ik er het meeste last van. Ik moest vaak apart zitten en werd vaak uit de klas gehaald. Mijn leraren gingen mij juist overvragen, waardoor ik dus juist overprikkeld werd.

Hier is bij mij dus eigenlijk nooit echt aandacht aan gegeven. Waardoor ik in groep 4 ben blijven zitten, vanwege een achterstand. Ook toen heeft mijn school mij niet juist opgevangen.

Op de middelbare school ging het beter. Ik had veel vrienden en mijn schoolprestaties waren top. Maar ook hier werd mijn ADHD niet altijd even goed begrepen.

Ik hou van mijn brein

Inmiddels ben ik 24 en ik doe het nog steeds zonder medicatie. Eigenlijk vind ik ADHD een verrijking en iets wat echt bij mij hoort. Natuurlijk moet mijn partner me wel eens op de rem trappen, maar ik hou van mijn brein. Het geeft me ontzettend veel inspiratie!